New Page 1

سی نت

 

صفحه اول - فیلم ها - نقد و یادداشت - ویدئو - هنرمندان - جدول فروش - نویسنده ها - جدول ارزشگذاری نویسندگان

پرسش و پاسخ   |  درباره ما   |   تماس با ما   |   تبلیغات  |   ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه» (جدید)

انتخاب رنگ پس زمینه صفحه:  Back-White Back-Orange Back-Green Back-Brown Back-Blue Back-Gray Back-Blue Back-Yellow

جستجوی      در    

www.cinetmag.com - Advertise

جدیدترین شماره

ماهنامه سینمایی

«برش های کوتاه»

ویژه چهل نقش ماندگار

تاریخ سینما و تلویزیون ایران

.................................................

>> خرید نسخه الکترونیکی:

«فیدیبو»   |   «جار»

>> آرشیو شماره های گذشته

 

جدیدترین نقدها و یادداشت ها

arrow  روح زمانه / یادداشت مهرزاد دانش به مناسبت سالروز تولد رخشان بنی اعتماد

arrow  آزاده نامداری اولین و آخرین قربانی این ماجرا نیست/ یادداشت نزهت بادی برای درگذشت آزاده نامداری

arrow  تجربه‌ی لذت بخش تلاقی سینما و نقاشی/ یادداشت آرش عنایتی برای فیلم «The round up» ساخته میکلوش یانچو

arrow  بانو لیلی / یادداشت احمد شاهوند برای فیلم «بی همه چیز»

arrow  رمانتیسم کلیشه ای و کهنگی / یادداشت کوتاه احمد شاهوند برای فیلم «رمانتیسم عماد و طوبا»

arrow  نچندان راضی کننده در شروع، امیدوارکننده و کنجکاوی برانگیز در پایان / یادداشت احمد شاهوند برای قسمت اول "قورباغه"

arrow  چه کسی ستاره «خائن کشی» خواهد شد؟ / امیر جدیدی، مهران مدیری، حمید فرخ نژاد یا حامد بهداد؟

arrow  لذت بازی ... / سرمقاله احمد شاهوند برای انتشار پرونده ویژه بهترین فیلم های دهه نود سینمای ایران در ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه»

arrow  شکوه یک جدایی / یادداشت سیدرضا صائمی برای فیلم «جدایی نادر از سیمین» به عنوان بهترین فیلم دهه نود سینمای ایران

arrow  پرهيز از رويا پردازی / یادداشت عزیزالله حاجی مشهدی برای فیلم «خانه پدری» به عنوان دومین فیلم برتر دهه نود سینمای ایران

 

پربیننده ترین نقدها و یادداشت ها

  New Page 1 New Page 1

فروش فیلم های روی پرده

:: به تومان ::

799,916,000

1 - شین

>> جدول کامل  -  فروش سال 0

New Page 1 New Page 1

تولیدات جدید

درب

درب ( هادی محقق)

بازیگران: هادی محقق، محمدظاهر اقبالی و روح الله برزگر

ضد

ضد (امیرعباس ربیعی)

بازیگران: مهدی نصرتی، لیلا زارع، لیندا کیانی، نادر سلیمانی، مهشید جوادی، روزبه رئوفی، مجید پتکی، عماد درویشی، شیرین آقاکاشی و جواد خانی

شهرک

شهرک (علی حضرتی)

بازیگران: ساعد سهیلی، کاظم سیاحی، مهتاب ثروتی، همایون ارشادی، رویا جاوید نیا، شاهرخ فروتنیان، مرتضی ضرابی، ساقی حاجی‌پور

۲۸۸۸

۲۸۸۸ (کیوان علیمحمدی، علی‌اکبر حیدری)

بازیگران: حمیدرضا پگاه، شیرین ‌اسماعیلی، مرتضی ‌اسماعیل ‌کاشی، سیاوش مفیدی، ساناز ‌مصباح، رضا داوودوندی، شیوا فلاحی، عادله ‌گرشاسبی، نرگس ‌محمدی، علی اوجی با یاری: حامد کمیلی، هادی ‌حجازی‌فر، امین ‌حیایی، کامبیز ‌دیرباز، سام ‌درخشانی، احمد ‌مهرانفر، کوروش ‌تهامی، سعید ‌چنگیزیان، کامران ‌تفتی، رامین ‌ناصرنصیر، میلاد ‌رحیمی

موقعیت مهدی

موقعیت مهدی (هادی ‌حجازی‌فر)

بازیگران: هادی ‌حجازی‌فر، ژیلا شاهی، وحید ‌آقاپور

شب طلایی

شب طلایی (یوسف حاتمی‌کیا)

بازیگران: محمدحسن ‌معجونی، یکتاناصر، مریم ‌سعادت، بهناز ‌جعفری، مسعود ‌کرامتی، سوگل ‌خلیق، بهناز ‌جعفری، سینا ‌رازانی، علی باقری، امیر محمدی، بابک ‌بهشاد، ناصر ‌هاشمی، بهادر ‌مالکی، زهرا ‌بهروزمنش، شکوفه ‌هاشمیان، علی پاشا، نساء افرنگه، پانته آ کیقبادی، فرسیما میرچی، سارینا یوسفی، علیرضا ساره درودی

هناس

هناس (حسین دارابی)

بازیگران: مریلا ‌زارعی، بهروز ‌شعیبی، وحید ‌رهبانی، سیاوش ‌طهمورث، سولماز ‌غنی، امین ‌میری، علیرضا نایینی، کوثر حیدری

ماهان

ماهان (حمید شاه حاتمی)

بازیگران: همایون ارشادی، رامین ناصرنصیر، امیررضا نظری، نگار جوکار و وحید رحیمیان

برف آخر

برف آخر (امیرحسین عسگری)

بازیگران: امین ‌حیایی، لادن ‌مستوفی، مجید ‌صالحی و نوشین مسعودیان

علفزار

علفزار (کاظم دانشی)

بازیگران: پژمان ‌جمشیدی، سارا ‌بهرامی، ستاره ‌پسیانی، ترلان ‌پروانه، مهدی زمین پرداز، عرفان ‌ناصری، یسنا ‌میرطهماسب، مائده ‌طهماسبی، رویا ‌جاویدنیا، فرخ ‌نعمتی، مهران ‌امام ‌بخش، ستایش ‌رجایی‌نیا، صدف اسپهبدی، متین حیدری نیا، محمد ‌معتضدی، بنیامین نوروزی، آدرینا توشه، حسین ولی‌زاده، علی امیرخلیلی، محمدمهدی احدی، ارشیا، توکلی، سپهر گندمی

>>  مشاهده لیست کامل تولیدات جدید

سی نت  >> اخبار و مطالب  >> مشاهده متن اخبار

چالش تصویر در بازتاب حماسه کربلا

:: 23 آذر 1389  12:22:08 PM  ::

 

سی نت: روايت رسانه اي از وقايع تاريخي با توجه به قالب مديوم و طيف مخاطبان آن داراي يک چارچوبه تحليلي و ساختاري مشخص است که هم ميزان بودجه آن بسته به قالب رسانه اي داراي سقف هاي معيني مي شود و هم در مسير ارايه تصويري هنرمندانه و خلاق از يک موقعيت تراژيک يا درام مذهبي بايد با ظرف تاريخ، وقايع آن و به طور کلي ماهيت شکل گيري و بروز يک رويداد آشنا بود. در اين عرصه تحليلي و فرازماني از بازبيني يک مقطع و برهه زماني خاص و آداب و رسوم ساکنان يک سرزمين، مقوله تحليل جامعه شناسانه و روان شناسانه از چرايي شکل گيري يک پديده امري ضروري است و در اين نگره فرابينشي و بر مبناي ارايه تحليلي فراتر از آنچه بازتاب يک حقيقت مسلم است، با روشي از ماهيت شناسي يک واقعه در قاب تصوير روبرو مي شويم که برپايه و بنياني از مطالعات و مشاهدات نسبت به ساختارهاي شکل گيري جريان ها و واقعيت هاي اثرگرفته از يک موج اجتماعي و سياسي قرار گرفته است. از اين دريچه بر مبناي الگوهاي تطبيقي در فرآيند شکل گيري، نموديابي و بروز هرآنچه منشا اثر تحولي شگرف در ساختارهاي اجتماعي، سياسي، عقيدتي، فرهنگي واقتصادي مي شود، مي توان به زمينه هاي بروز يک واقعه از ديدي پديدار شناسانه، روند شناسانه و پيامد شناسانه نگريست و در اين گره تحليلي و گذرگاه نظري است که در عرصه انعکاس تصويري حوادث مهم تاريخ اسلا م با چالش هاي عديده اي مواجه هستيم. از اين زاويه عاشورا به عنوان يک تراژدي و واقعه اي مهم در تاريخ اسلام به دليل قابليت والايي که در اوج و فرودهاي مسير تحققش براي تبديل به يک فيلم سينمايي يا مجموعه تلويزيوني دارد، در منظر تحليلي اين مطلب قرار گرفته و سعي شده تا در اين نگاه به چارچوب هاي تصويرگري مفاهيم مستتر در قالب عاشورا پي ببريم.

در اين مسير تحليل بايد قبل از هرچيز زمينه هاي شکل گيري حماسه کربلا در فرآيند تقطيع تاريخي بررسي شود; بديهي است از منظر ايده آل هاي فرهنگ تشيع، زمينه شناسي عاشورا همسو با کليدواژه هايي همچون حرام خواري مسلمين و دورشدن خلا فت از مسير حقيقي ارزيابي مي شود اما در برش تصويري نسبت به اين برهه تاريخي، جزئيات پردازي شاخص اصلي روايت به شمار مي رود و هرثانيه و لحظه درفرآيند پرمعناي خلق درام و جان مايه هويت مند عاشورا در قاب تصويري اثر با باري از نگره هاي سازه گرا در غايت شناسي رويداد همراه مي شود.

در اين عرصه بايستي توجه داشت شخصيت محوري به عنوان اصلي مهم در پردازش هنري - رسانه اي عاشورا، از ارکان رسيدن به قالبي هنرمندانه و بديع از بازتاب رسانه اي وقايع صورت گرفته در کربلا به شمار مي رود و در اين منظر تحليلي، ماهيت شناسي فعل و گفتار افراد از زاويه اي جامعه شناختي، روان شناختي و بر مبناي ساختارشناسي اعتقادي و نسب شناسي سياسي قابل دريافت و گيرايش است. درک چرايي صعود به اوج افتخار در شرايط حضور در دام ابتذال يا در شرايطي برعکس قالب شناسي چگونگي از عزت به ذلت رسيدن به عنوان دو زاويه نگاه اصلي در هدف شناسي حضور افراد در کربلا، يا علت شناسي صف کشي بر ضد فرزند پيامبر اکرم (ص) به عنوان بستري مهم در روايت تصويري عاشورا، تحت اين مولفه مورد بررسي قرار مي گيرد که چرا قرآن خوان ديروز، قرآن کش امروز شد و در واقع از قالب طرح چنين سوالي مي توان به فرآيند مرحله اي تنزل مسلمين از صفت انسانيت و کمال ايماني به مرحله حيوانيت و توحش رسيد و در اين نگرش ساختاري به ابعاد متغير جامعه صدر اسلام است که مي توان مجد و بزرگي عاشورا را نه در پرتو نمايش حوادث تراژيک صحراي کربلا بلکه در پرتو حضور مخلصانه ياران اباعبدالله(ع) رهگيري کرد. در اين منظر مي توان گفت که واقعه عاشورا در مقام سينمايي ترين رويداد جهان بشريت از چنان اوج و فرودهاي روايي و صحنه هاي ناب بصري بهره مند است که هم توانايي جذب مخاطب ملي را دارد و هم با يک بينش هنرمندانه و درايت اجرايي مي توان به گيشه هاي جهاني فکر کرد.

عاشورا را در چندفرآيند زماني مي توان به گونه اي بديع در منظر ديد جهانيان قرار داد; در نگاه اوليه و کلي به موضوع رخداد عاشورا، با يک بستر مفهومي از فرآيند و روند پايداري جهل در جامعه اي روبرو مي شويم که هيچ تاثيري از نگاه ناب قرآني و ايده آل اجرايي پيامبر(ص) و امام علي(ع) بر نمي گيرد و توان بهره گيري هوشمندانه از دو امانت نبي مکرم اسلام(ص) يعني قرآن و عترت را ندارد و چنين است که صفات نکوهيده جاهليت اولي به صورت تدريجي در بطن تفکر اجتماعي باز توليد شده و در اين مسلخ نابودي ارزش ها، قربانگاه کربلا تجلي گاه بروز توحش جاهلا نه کوفيان در تقابل با تلالوي ايمان ناب سيدالشهدا و ياران ايشان به شمار مي رود. با توجه به اين مسايل، وقايع ظهر عاشورا به عنوان قالبي مهم در تحول محتوايي و ساختاري ژانر ديني، از چنان جاذبه اي برخوردار است که هر انسان آزاد انديش و روشن ضميري را به پيام بيدارگر خود فرا مي خواند و در اين عرصه، قالب تصويري اثر مي تواند برهه اي زماني را مدنظر قرار دهد که حدفاصل مرگ معاويه تا خطابه حماسي حضرت زينب(س) و امام سجاد(ع) در شام به شمار مي آيد. اوج و فرودهاي قيام مسلم بن عقيل(ع) در کوفه، تغيير و تحولا ت محيط قدرت از انسجام اوليه شيعيان به سمت و سوي قدرت گرفتن امويان و سيرحوادثي که در اين مقطع رخ مي دهد همگي از چنان جاذبه هايي برخوردارند که ديده بصري هربيننده را مي نوازد و ذهن او را در تکاپوي تحليل فراز و فرودهاي بياني و تصويري اثر به محاسبه مي اندازد. تفکر جامعه در ديدار تصويري با اين برهه زماني درسهاي بسياري بر مي گيرد; درس خداشناسي، ساختار شناسي، تاثيرات خواص و عوام بر تحولا ت حادث شده درفرآيند شکل گيري قيام کربلا و انعکاس رسانه اي آرمان هاي مستتر در فرهنگ جهاداسلا مي همگي در قالبي مي گنجد که مي توان از آن تحت عنوان سينماي عاشورايي ياد کرد و اين نمونه ژانر سينمايي بومي در ظرف دروني، بطن مفهومي و متن تصويري خود داراي پتانسيل هاي شگرفي در توليد يک اثر با شکوه ملي و ديني است و به ويژه جابه جايي قدرت در شهر کوفه و نحوه چرخش 18 هزار دعوت کننده از قبله توحيد به قبله شرک و از نماد خداپرستي يعني سيد الشهدا به سوي چهره حقيقي و تجسم انساني عبوديت شيطان و هواي نفس در پرتره اجتماعي يزيد درس هاي مهمي را براي جامعه ديني ايران به دنبال خواهد داشت.

سينماي عاشورايي با توجه به اين ظرفيت هاي نهفته در باطن مفهومي و محتوايي خود، تاثيراتي مهم و راهبردي بر شکوفايي و احياي جايگاه سينماي ديني در ايران دارد و از قالب مفهومي آن مي توان به صدور بسياري از آرمان ها و ارز ش هاي تنيده شده در باور و اعتقادات جامعه ايراني به مرزهاي بين المللي اقدام کرد و فرهنگسازي ديني را نه در قالب برنامه هاي پرسروصداي همراه با پوشش گسترده رسانه اي بلکه مبتني بر يک قالب تصويري درام از واقعيت با هويت تاريخي و ديني به انجام برسانيم. با سينماي عاشورايي مي توان به پايدارسازي فرهنگ ايثار و شهادت در جامعه کمک کرد و شجاعت انساني، صلابت ايماني و تفکر قرآني را به گونه اي تمام قد و غيرشعاري در بستري از تصاوير برجسته و موثر از شهادت اولياء الله در صحراي کربلا به ذهن جامعه نفوذ داد. از نگاهي ديگر تصويرسازي صحنه هاي بکر کربلا اگر چه هزينه بر و زمان بر است اما در شرايطي که از بعد فرهنگي دچار شبيخون شده ايم و آرمان هايمان تحت الشعاع برنامه هاي پردامنه شبکه هاي رسانه اي غرب قرارگرفته و از عمق نگاه ديني و باورهاي انقلابي در بسياري از طبقات اجتماعي کاسته شده است، مي توان با فرهنگ جاودان عاشورا و ارزش هاي دروني آن همچون حماسه ايثار و شهادت، خون و پيام، مجدو شرف و شجاعت و صلا بت عاشورائيان، دين را حفاظت کرد. با توجه به همين مساله بايد در نظر داشت که در نمايش وقايع ظهر عاشورا که جاذب ترين المان هاي بصري، ماندگارترين مولفه هاي کلامي و جاودانه ترين پيام هاي انساني را در درون خود دارد با چالش مهمي چون نمايش چهره معصومان(ع) روبرو هستيم; تجربه رسانه ملي و سينما در بازتاب برهه هايي از زندگاني ائمه معصومين(ع) به خوبي نمايانگر آن است که تا چه ميزان جهت تصويرسازي آن دوران کار سختي را پيش رو داريم، البته هنرمندان ايراني براي حل اين مشکل تمهيداتي را انديشيده اند که به طور مثال مي توان به تحليل مفهومي صفات امير مومنان (ع) در آينه وجودي مالک اشتر در مجموعه «امام علي(ع)» يا پوشاندن چهره امام رضا (ع) با هاله اي از نور در «ولا يت عشق» اشاره داشت، اما از آنجا که قالب حماسه و ايثار عاشورايي با دلاوري و شجاعت ابا عبدالله (ع)، خاندان اهل بيت(ع) و ياران ايشان معنا گرفته، هنوز هنرمندي دوربين خود را به صحراي کربلا و جغرافياي جنگ عقيدتي حق و باطل نبرده است.
از کم کاري ها و کمبودهاي تصويري پيرامون عاشورا گفتيم اما اين روزها شاهد تلاش هاي موثري در جان بخشي تصويري به حوادث کربلا هستيم; احمدرضا درويش در "روز رستاخيز" به وقايع ظهر عاشورا پرداخته و داوود ميرباقري نيز اثر شکوهمند "مختارنامه" را روانه پخش از رسانه ملي کرده است تا طلسم سه دهه اي ورود دوربين به صحراي کربلا شکسته شود و به خود اميد مي دهيم که براي بازيابي تعريف عاشورا در قاب هنر، به دنبال "سفير" و "فرستاده" امام حسين(ع) در شهر کوفه نگرديم و در "روز واقعه" چشم به راه عبدالله نمانيم تا "معصوميت از دست رفته" شوذب را نظاره گر شويم و به "آخرين دعوت" در "روز رستاخيز" بنگريم که چگونه فرياد "کجاست فريادرسي که ياريم کند" توسط فرماندهي دلير شنيده و به شکوه "مختارنامه" انجاميد.

سخن آخر اين که اگرچه در طول سه دهه، تصاوير حضور دلاورانه ياران، سفيران و فرستادگان ابا عبدالله (ع) در شهر کوفه انعکاسي قابل قبول در رسانه ملي داشته اما هنوز هم منتظر روزي هستيم که در يک قالب تصويري به صحنه هاي بي بديل شهادت اهل بيت(ع) در عاشورا با ديدي تصويري بنگريم تا عظمت حماسه کربلا نه در پرتو معنا شناسي حماسه ژرف کاوي ايثار در قالب بياني و رفتاري ياران ابا عبدالله(ع)، بلکه منطبق بر شمايل ديني خاندان عصمت و طهارت (ع) و به عينيت رساندن ذهنيت هايمان از عاشورا در قاب تصوير متجلي شود. اوج هايي چون شهادت حضرت مسلم بن عقيل(ع) وهاني بن عروه در کوفه، تطابق مفهومي به خود آمدن و بازگشت به جبهه حق در رفتارشناسي حربن يزيد رياحي در کربلا، معناشناسي شهادت در سيره حضرت قاسم بن حسن(ع) و حضرت علي اکبر(ع)، نماز ظهر عاشورا، شهادت ياران ابا عبدالله (ع)، حضور حضرت قمر بني هاشم (ع) در شريعه فرات و به شهادت رسيدن ساقي ايثارگر دشت کربلا، سکانس تلخ اصابت تير به گلوي طفل شيرخوار امام حسين(ع) و در نهايت سکانس پرمعناي حضور اسب بدون سوار در کنار خيمه ها به عنوان نمادي از شهادت ابا عبدالله (ع) به عنوان قاب هايي برجسته در ثبت تصويري حماسه، ايثار و شهادت در کربلا به شمار مي روند و ظهور دو خورشيد در آسمان که هم بازتابي از عظمت عاشورا به شمار مي رود و هم در تحليلي معناشناسانه از واژه ثارالله مي تواند تداعي گر حضور ذات اقدس الهي، نور وجود نبي مکرم اسلام(ص)، بانوي دو جهان فاطمه زهرا(س) و امير مومنان علي(ع) به عنوان ناظران، شاهدان و گواهان روز محشر باشد و نيز هجوم سپاه کوفه براي غارت خيمه ها، صحنه آتش زدن خيمه ها که هم نمادي از غلبه به شمار مي آيد و هم از روي ترس و براي مخفي نمودن اسامي کساني که به امام حسين(ع) نامه نوشته بودند صورت گرفت - به اين علت که تمامي نامه ها در خيمه امام حسين(ع) بود - سرهاي بر نيزه رفته و عبور کاروان اسيران از کنار اجساد شهداي نينوا همگي از جنبه هاي نمادين و انتقال پيام داراي جاذبه هايي در انعکاس تصويري است که بر تفکر هر بيننده اي اثر مي گذارد; البته به دليل آن که توحش کوفيان باعث دل آزردگي است، بايد در نمايش فيلمي با چنين صحنه ها و تصاوير تکان دهنده، سيستم درجه بندي سني را رعايت کرد. سکانس ماندگار رسوايي يزيد و بني اميه در پرتو خطابه ماندگار حضرت زينت(س) و امام سجاد(ع) در شام مي تواند به عنوان نقطه پاياني روايت در نظرگرفته شود; از زاويه اي ديگر مي توان گفت که نقطه کانوني روايت عاشورايي، واکاوي چرايي اطلاق عنوان حماسه به حرکت امام حسين(ع) است و نقطه ثقل ديگر روايت حضور استوار و پايدار امام حسين(ع) و ياران ايشان در تقابل با لشکر تا بن دندان مسلح کوفه به شمار مي رود و اعجاز هنر را اگر در حماسه خون و پيام ادغام کنيم، قالبي بديع به وجود مي آيد که همان سينماي اصيل ديني است.

 

منبع: سی نت

4248 -  

 

Header

پرونده های ویژه سی نت از دوره های برگزاری جشنواره فیلم فجر

 

::  نقل مطالب و عکس های اختصاصی سی نت بدون ذکر منبع، نام نويسنده و نام عکاس ممنوع است  ::


صفحه اول  |  فیلم ها  |   هنرمندان   |   نقد و یادداشت  |  نويسنده ها   |  ویدئو  |  پرسش و پاسخ   |  درباره ما    تماس با ما  |   جدول فروش   |   تبلیغات


ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه» (جدید)

::  سردبیر: احمد شاهوند  ::

 


تقدیر از احمد شاهوند در اولین جشن رسانه های سینمایی  تقدیر شده در چهارمین جشنواره وب به عنوان بهترین سایت فیلم به انتخاب کاربران  تقدیر شده در جشنواره نشریه های اینترنتی

  كليه حقوق اين سايت براي سایت سی نت (cinetmag.com) محفوظ است.

Copyright © 2003 - 2019 Cinetmag.com All rights reserved


طراحی و اجرا: استودیو سی نت